بسم الله الرحمن الرحیم
نام : حسن
لقب : مجتبی
کنیه : ابو محمد
نام پدر : علی
نام مادر : فاطمه
تاریخ ولادت : نیمه ماه مبارک رمضان سال 3 هجری
محل ولادت : مدینه طیبه
مدت امامت : 10 سال
مدت عمر : 47-48 سال
علت شهادت : تحریک معاویه وزهر جعده
نام قاتل : جعده دختر اشعث
محل دفن : بقیع
پیشواى دوم جهان تشیع که نخستین میوه پیوند فرخنده على (ع) با دختر گرامى پیامبر اسلام (ص) بود، در نیمه ماه رمضان سال سوم هجرت در شهر مدینه دیده به جهان گشود.(1)
حسن بن على (ع)از دوران جد بزرگوارش چند سال بیشتر درک نکرد زیرا او تقریبا هفت سال بیش نداشت که پیامبر اسلام بدرود زندگى گفت.
پس از درگذشت پیامبر (ص) تقریبا سى سال در کنار پدرش امیر مومنان (ع) قرار داشت و پس از شهادت على (ع) شش ماه بر مسلمین خلافت کرد . آن امام والامقام در طول عمر مبارک خود دو بار تمام ثروت و دارایى خویش را در راه خدا بخشید و سه بار تمام اموال خود را وقف کرد. به گفته مورخان ، امام حسن مجتبى(ع )، فردى شجاع، دلیر و مبارز بود و در غالب جنگ هایى که امام علی( ع) حضور داشتند آن حضرت نیز حضور داشت. امام حسن(ع ) مسئولیت امامت و رهبرى شیعیان را درفضایی نا بسامان و آشفته به عهده گرفتند. در این زمان امام (ع) به ناچار در برابر مکر معاویه قرار گرفت و ناچار شد صلح کند . بی شک ارزش صلح امام حسن( ع )، با توجه به شرایط زمانی ومکانی خاص خود رخ داد ، کمتر از جنگ و شهادت امام حسین (ع) نبود . خیانت طرفداران ایشان ، تهدید و تطمیع های معاویه و نهایتا تشکیل مثلث زر و زور و تزویر باعث بروز وقایعی شدند که امام (ع ) را مجبور به امضای صلحنامه با معاویه کردند . در این شرایط امام مجتبى(ع ) منطقا و قاعدتا نمی توانست وارد مبارزه با معاویه گردد تا اینکه ایشان ناچار به پذیرش صلحِ تحمیلى شد. بر اساس این صلحنامه ، حکومت به این شرط که به کتاب خدا و سنت رسول او و سیره خلفاى صالح، عمل کند به معاویه سپرده می شود. در ضمن ، پس از معاویه خلافت به عهده امام حسن(ع) واگذار می گردید. همچنین معاویه بر اساس این صلحنامه ملزم شد که دشنام دهی به امیرالمؤمنین على(ع ) و بد گفتن از ایشان بر منابر را ممنوع سازد .در امان بودن یاران امام على (ع ) عدم تعرض به آنان و محفوظ ماندن جان و مال و فرزند و ناموس شان از هر گزندى از دیگر مفاد این صلحنامه به شمار می رفت . بی تردید می توان گفت صلح امام حسن(ع )، چهره واقعى معاویه را آشکار ساخت ودستگاه جور او را به مردم شناساند . از این رو معاویه درصدد حذف حضور فیزیکی امام بر آمد و سرانجام، نقشه کشتن امام را طرّاحى نمود . امام حسن(ع) در سال پنجاه هجرى، به وسیله زهرى که همسرش جعده به دستور معاویه به او خوراند، در 48 سالگى به شهادت رسید. مزار شریفش در قبرستان بقیع، در کنار سه امام معصوم دیگراست.
سخنان برگزیده از امام حسن علیه السلام
با همسایه ات به نیکی همسایگی کن تا مسلمان باشی .
خویشاوندکسی است که دوستی سبب خویشاوندی او است ، اگر چه نسبش دور باشد .
هرکه به حسن اختیار خدا برای او اعتماد کند آرزو نمی کند که در حالتی جز آنچه خدا برایش اختیار کرده است ، باشد .
خردمند به کسی که از او نصیحت می خواهد ، خیانت کرده است ، باشد .
بر شما باد به تفکر ، که تفکر مایه حیات قلب شخص بصیر وکلید در حکمت است .
بی همت را مردانگی نباشد .
تمام کردن احسان از آغاز کردن آن بهتر است .
هیچ گروهی با هم مشورت نکردند ، مگر آن که به راه پیشرفت خود رهنمون شدند .
نشانه برادری ، وفاداری در سختی وآسایش است .
هر کس احسان های خود را بر شمرد ، بخشندگی خود را تباه کرده است .
احسان آن است که تاخیری در پیش ومنتی در پس نداشته باشد .
هرگاه شنیدی شخصی آبروی مردم را می ریزد ، بکوش تا تو را نشناسد .
احادیثی در رابطه با امام حسن علیه السلام
حسن از من است ومن از اویم ؛ هر که دوستش بدارد ، خداوند دوستدار او است . پیامبر اکرم (ص)
امام حسن (ع) در همه حال خدای سبحان را یاد می کرد . امام سجاد (ع)
امام حسن (ع) در عبادت و صدقه دادن سخت کوش بود . امام باقر (ع)
امام حسن (ع) در خلقت وسیرت وشرافت شبیه ترین مردم به رسول خدا بود . امام صادق (ع)
1.
همه مردم موظفند که پاسدار فضیلت هل ونیکی ها و نابود کننده بدیها ونادرستی ها باشند_پاسداری نیکی ها به نام "امر به معروف"وستیزه کری با بدیها"نهی از منکر"نامیده میشود.2معر.ف ومنکر از نظر اسلام محدود به حد معین نمیشود.تمام هدفهای مثبت اسلامی داخل در "معروف" وتمام هدفهای منفی در" منکر" است
3.مقصود از امر به معروف ونهی از منکر تنها امر ونهی "لفظی "نیست بلکه مقصود استفاده کردن از هر وسیله مشروع برای پیشبرد هدفهای اسلامی است.
4.اقسام امر به معروف ونهی از منکر:لفظی-عملی -مستقیم-غیر مستقیم-فردی واجتماعی است.
5.امر ه معروف ونهی از منکر وظیفه ای همگانی است ودر صورتی که هرکس سکوت کند به انتظار اینکه دیگری امر به معرف ونهی از منکر کنددر نتیجه هیچکس قیام نکند چنین قومی منتظر عذاب الهی باشند.
6.در صورت ترک امر به معروف ونهی از منکر بدان بر خوبهن مسلط می شوندو رحمت الهی از ان قوم گرفته می شود ودعای نیکان قوم برای رهایی از بدان مستجاب نمی شود.
7.قران کریم در موارد متعددی علت بدبختی ملل گذسته راترک امر به معرف ونهی ازمنکر معرفی میکند.
8.امر به معرف ونهی ازمنکر از عالی ترین وشریف ترین فرضیه هست وسایر فرامین به وسیله ان بیان میشود.و همچنین راه همه پیامبران وشیوه همه صالحان است.راههایبه این وسیله امن گشته کسب ها حلال شده مظالم باز گشته وزمین اباد می شود
1.زندگی دنیا اجتماعی است ودر زندگی اجتماعی همبستگی و وحدت حکمفرما است .کارهی خوب نیکوکاران در سعادت دیگران موثر است وکارهای بد کاران نیز در جامعه اثر می گذارد وبه همین دلیل است که مسولیتهای مشترک نیز وجود دارد.2.اسلام نه تنا فرد رابرای خوددر مقابل خداوند از نظر شخص خود مسوول ومتعهد می داند بلکه فرد را از نظر اجتماع هم مسوول وهم متعهد می داند امر به معروف ونهی ازمنکر همین است که انسان!تو تنها از نظر شخصی وفردی در برابر ذات پروردگار میوول ومتعهدنیستی تو در مقابل اجتماع خود هم مسوول و تعهد داری.
3.اصلاح طلبی یک روحیه اسلامی است وهر مسلمانی به حکماینکه مسلمان است خواه ویا ن خود اگاه اصلاح طلب است زیرا اصلاح طلبی هم به عنوان یک شان پیامبری در قران مطرح است هم مصداق امر به معروف ونهی ازمنکر است که از ارکان تعلیمات اجتماعی اسلام است.
4.هر امر به معروف و نهی از منکر لزوما مصداق اصلاح اجتماعی نیست ولی هر اصلاح اجتماعی مصداق امر به معروف ونهی ازمنکر است.
5.ما همیشه "صالح"داشته ایم اما کمتر" مصلح "دا شته ایم علتش این است که ما کمتر اجتماعی فکر می کنیم
قران کریم می فرماید:و باید امتی از شما باشند که دعوت به امر معروف ونهی از منکر نماید و همان ها هستند که رستگارند
از پیامبر اسلام (ص)حتما امر به معروف ونهی از منکر می کنید و گر نه عذاب خدا همه شما را فر امی گیرد.
خوشا انان که جام شهادت را نوشیدن وبه اسمانها پیوستن